Wiktor Hugo

Sprzedać pierwszemu lepszemu przybyszowi jadło, spoczynek, światło, ogień, brudną pościel, służącą, pchły, uśmiech – oto zadanie oberżysty; zatrzymywać przechodniów, opróżniać chude sakiewki, ulżyć godziwie nabitym kabzom, z uniżeniem przyjmować pod swój dach rodziny w podróży, oskubać męża, oskubać żonę, oskubać dziecko; wyznaczyć cenę za okno otwarte, za okno zamknięte, za miejsce przy kominku, za fotel, za krzesło, za stołek, za zydel, za puchowe piernaty, za siennik, za wiązkę słomy; wiedzieć w jakim stopniu odbicie zużywa zwierciadło, i pobierać za to opłatę i – do stu tysięcy diabłów! - kazać podróżnemu płacić za wszystko, nawet za muchy, które jego pies zjada!

Pomiędzy logiką rewolucji i jej filozofią jest ta różnica, że jej logika może doprowadzić do wojny, filozofia zaś może prowadzić tylko do pokoju.

Pierwszym dowodem miłosierdzia w księdzu, zwłaszcza w biskupie jest ubóstwo.

Na tym świecie, urządzonym tak doskonale,
istnieją szczęśliwi z prawa i szczęśliwi z przypadku.

Oto człowiek, który nie różni się od innych, chodzi, porusza się, i nikt nie wie, że ma w sobie straszliwego pasożyta - boleść stuzębną, która żyje w tym nieszczęśniku i zabija go.

Cokolwiek uczynicie nie zdołacie nigdy unicestwić tej niezniszczalnej resztki ludzkiego serca- miłości.

(...) nędza - niemal zawsze zła macocha- bywa czasami matką; z ubóstwa rodzi się moc ducha i umysłu; nędza jest karmicielką dumy; nieszczęście jest dobrym pokarmem dla wielkich dusz.

- A czy wie jejmościanka, co to jest przyjaźń? – spytał.
- O, tak – odrzekła Cyganka – jest to być siostrą i bratem; dwie dusze stykające się choć niezlewające ze sobą; dwa palce u ręki.
- A miłość? – pytał dalej Gringoire.
- O! Miłość! – zawołała, a głos jej drżał i oko promieniało. – Miłość, to być we dwoje, a być tylko jednym. Mężczyzna i kobieta stopieni w jednego anioła. To niebo.

Przekleństwo! Więc takim trzeba być! więc wystarczy być pięknym po wierzchu!

- Mylisz się, pani Magloire - odrzekł biskup - piękno jest równie przydatne jak rzecz pożyteczna. Może nawet bardziej - dodał po chwili milczenia.

Pewnego rana, budząc się ujrzała na okienku dwa wazony pełne kwiatów, jeden był kryształowy, bardzo ładny i błyszczący, ale nadpęknięty. Wyciekła z niego woda, a kwiaty zaczynały już więdnąć. Drugi był prostym garnkiem glinianym; kwiaty w nim były świeże.

Hałas nie budzi pijaka, budzi go cisza. Nieraz już zauważono tę osobliwość.

Cień namiętności epoki przemknął przez ten umysł łagodny i wielki, zajęty sprawami wiecznymi. Zaiste, człowiek taki zasługiwałby na nieposiadanie poglądów politycznych.

Ale niech się zastanowią ci, którzy odrzucają przyszłość. Mówiąc postępowi: "nie", skazują nie przyszłość, lecz siebie.

Obywatele, dziewiętnasty wiek jest wielki, ale dwudziesty będzie szczęśliwy.

Parowie wymyślili całe mnóstwo mądrych praw, wśród nich i takie, które skazują na karę śmierci człowieka, co by ściął trzyletnią topolę.

Co miłość rozpocznie - tylko Bóg skończyć może.

Straszna to rzecz być szczęśliwym! Jak to zaspokaja człowieka! Jak mu wystarcza!
Osiągnąwszy fałszywy cel życia, szczęście – jak łatwo zapominamy o prawdziwym celu, o
obowiązku!

Nie pojmował, jak ludzie mogli zajmować się nienawidzeniem się wzajemnym dla takich głupstw jak karta konstytucyjna, kiedy mogli na tym świecie przypatrywać się wszelkiego rodzaju muchom, trawom i przeglądać stosy ksiąg.

Na pewnych ludzi dość jest spojrzeć, żeby nabrać do nich nieufności, czuje się bowiem, że otacza ich zewsząd mrok. Za nimi - niepokój, przed nimi - groźba. Są w nich nieznane obszary. Nie można ręczyć za to, co robili; ani za to, co mogą zrobić. Cień, który mają w oczach, zdradza ich. Z jednego ich słowa, z jednego gestu domyślasz się pewnych sekretów ich przeszłości i ponurych tajemnic ich przyszłości.