Czy to, co wiąże ją z Klimą, to w ogóle miłość, czy tylko strach, że go straci? I jeśli na początku ten strach był pełną lęku formą miłości, to czy z biegiem czasu miłość (zmęczona i wyczeipana) nie ulotniła się niepostrzeżenie z tej formy? Czy w końcu nie pozo stał jej już wyłącznie sam strach, strach bez miłości? A co się stanie, jeśli zniknie również ten strach?
Trębacz koło niej znów za śmiał się niewiadomo dlaczego.
Obejrzała się na nie go i pomyślała, że jeżeli przestanie być zazdrosna, nie pozostanie nic. Jechała z wielką szybkością – i oto przy szło jej do głowy, że gdzieś przed nią na drodze życia na kreślona jest linia, która będzie oznaczała rozejście się z trębaczem. I pierwszy raz ta wizja nie napawała jej przygnębieniem ni strachem.
- Tu nie chodzi o pigment. Blondynka, zwłaszcza sztuczna, mimo woli dopasowuje się do swych włosów. Chce być wierna swojemu kolorowi i robi z siebie kruchą istotkę, laleczkę z saskiej porcelany, domaga się czułości i przysług, galanterii i alimentów, sama nie umie nic sobie załatwić, na pozór jest uosobieniem subtelności, a w gruncie rzeczy chamką. Gdyby ciemne włosy weszły powszechnie w modę, żyłoby się na świecie o wiele lepiej. Byłaby to najpożyteczniejsza reforma społeczna, jaką kiedykolwiek przeprowadzono.
Wie pan, kto jest największym mizoginem na świecie? Kobieta. Panowie, żaden mężczyzna nigdy nie czuł takiej nienawiści do kobiet, jaką czują do siebie one same. Jak się panom wydaje, po co one w ogóle starają się nas usidlić? Tylko po to, by zranić i poniżyć swe koleżanki. Bóg włożył kobietom w serca nienawiść do innych kobiet, bo chciał, żeby ludzkość się rozmnażała.
Schylił się nad nią i przyłożył swe usta do jej ust. Były to usta czyste i młode, z pięknym wykrojem miękkich warg i wyczyszczonymi zębami, wszystko w nich było jak należy, przecież przed dwoma miesiącami także ciągnęło go, by je całować. Ale właśnie dlatego, że wtedy te usta go wabiły, widział je przez mgiełkę pożądania i nic nie wiedział o ich rzeczywistej postaci: język w nich przypominał mu płomień, a ślina była upojnym nektarem. Dopiero usta, które go nie wabiły, naraz stały się r z e c z y w i ś c i e ( i jedynie) ustami, a więc tym żarłocznym otworem, przez który dziewczyna wchłonęła już setki kilogramów knedli, kartofli, zup, zęby miały swe plomby, ślina zaś nie była upojnym nektarem, lecz rodzoną siostrą plwociny. Trębacz miał pełne usta jej języka, jakby był on niesmacznym kęskiem, którego nie sposób przełknąć, a nie wypada wypluć.
Zdradzę ci najsmutniejsze odkrycie mego życia: ci, co stali się ofiarami, nie byli ani odrobinę lepsi od tych, którzy ich na ofiarę przeznaczyli. (...) dojść do tego, że między winowajcą a ofiarą nie ma różnicy, znaczy porzucić wszelką nadzieję. A to, moja mała dziewczynko, nazywa się piekłem.
Zbyt silna miłość do pańskiej żony nie równoważy pańskiej nieczułości, przeciwnie, jest jej źródłem. Ponieważ pańska żona jest dla pana wszystkim, wszystkie inne kobiety są dla pana niczym albo, inaczej mówiąc, są dziwkami. A to wielkie bluźnierstwo i wielki brak poszanowania dla istot będących tworami Boga. Drogi przyjacielu, ten rodzaj miłości jest herezją.
Będzie patrzeć mu w oczy, będzie słuchać jego fantazjowania i pić z gorzką rozkoszą trujący nektar jego kłamstw.
Nie ma na świecie człowieka, który nie potrafiłby stosunkowo lekką ręką posłać swego bliźniego na śmierć. Ja przynajmniej takiego nie spotkałem. Jeśli kiedyś ludzie pod tym względem się zmienią, to stracą najistotniejszą cechę swojego człowieczeństwa. Wtedy nie będą juz ludźmi, tylko jakimś innym gatunkiem stworzeń.
Widzi pan, ja uważam, że życie należy przyjmować z całym dobrodziejstwem inwentarza. To pierwsze przykazanie, jeszcze przed Dekalogiem. Wszystkie zdarzenia są w ręku bożym, my zaś absolutnie nie wiemy, co może stać się jutro. Pragnę przez to powiedzieć, że przyjmowanie życia z całym dobrodziejstwem inwentarza oznacza przyjmowanie nieprzewidywalnego. A dziecko to koncentrat nieprzewidywalności. Dziecko to jedna wielka niespodzianka. Nie wie pan, co z niego wyrośnie, co panu przyniesie, i właśnie dlatego musi je pan przyjąć. W przeciwnym razie żyje pan tylko połowicznie, żyje pan jak ten, kto nie umiejąc pływać, brodzi przy brzegu, chociaż prawdziwe morze jest tylko tam, gdzie głębia.
Poza tym wiedział, że każdy człowiek życzy komuś śmierci, a przed morderstwem powstrzymują go jedynie dwie rzeczy: strach przed karą i fizyczna uciążliwość zabijania. Wiedział, że gdyby każdy miał możność mordowania z ukrycia i na odległość, ludzkość wymarłaby w kilka minut.
Zazdrość absorbuje mózg jeszcze bardziej niż ulubiona praca umysłowa. Nie pozostawia ani sekundy do własnej dyspozycji. Kto zazdrości, ten nie wie, co to nuda.
Zazdrość ma nadzwyczajną właściwość: oświetla jasnymi promieniami tego jednego jedynego mężczyznę, tłumy innych pozostawiając w absolutnej ciemności.
Posiadanie dziecka oznacza pełnię aprobaty dla człowieka. Gdybym miał dziecko, byłoby to tak, jakbym twierdził: urodziłem się, zakosztowałem życia i uznałem, że jest ono na tyle dobre, iż zasługuje, by je reprodukować.
Jestem przeciwny uszczęśliwianiu ludzi na siłę. Każdy ma prawo do swojego cienkiego wina, do swojej głupoty i swojego brudu za paznokciami.
W tym kraju ludzie nie cenią sobie poranka. Budzą się gwałtownie na dzwonek budzika, który druzgoce ich sen jak cios siekiery, i od razu stają się niewolnikami żałosnego pośpiechu. Niech mi pan powie, cóż może być wart dzień, który zaczyna się od takiego aktu przemocy? Co musi się dziać z ludźmi, którzy co dzień za pośrednictwem budzika doznają miniaturowego elektrowstrząsu? Każdego dnia przyzwyczaja się ich do przemocy, każdego dnia oducza się ich rozkoszy. Proszę mi wierzyć, że o charakterze ludzi decydują ich poranki.
- Uwieść kobietę - rzekł Bertlef, nie kryjąc niezadowolenia - to umie byle dureń. Lecz umieć ją porzucić, o, po tym właśnie poznaje się dojrzałego mężczyznę.